Αδυναμία μηχανισμού διατήρησης των παλαιών κτηρίων…
Το πρόβλημα της διατήρησης κτηρίων με μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική στο κέντρο της Λεμεσού οδηγεί σταδιακά στην καταστροφή της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς. Και αυτό λόγω αδυναμίας των μηχανισμών με τους οποίους ο κρατικός φορέας αντιμετωπίζει το όλο πρόβλημα.
Σε σχετικό ρεπορτάζ της «Φ» ο Δήμαρχος Ανδρέας Χρίστου καυτηρίασε το γεγονός ότι το Τμήμα Πολεοδομίας εφαρμόζει πολιτική περιορισμού του αριθμού των κτιρίων που χαρακτηρίζονται ως διατηρητέα, για οικονομικούς κυρίως λόγους αναφέροντας ότι το Τεχνικό Τμήμα του Δήμου επεξεργάζεται από μόνο του προτάσεις, για την δημιουργία καταλόγου σημαντικών κτιρίων που οικοδομήθηκαν μέχρι την δεκαετία του 1960.
Σαφείς είναι οι ελλείψεις σωστής αντιμετώπισης του προβλήματος εκ μέρους του κράτους, των αρμοδίων τμημάτων αλλά και των ιδιωτών. Κανείς μακροπρόθεσμος προγραμματισμός δεν έχει γίνει ως τώρα. Το τοπίο αλλάζει συνεχώς όψη και η αρχιτεκτονική μας κληρονομιά βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο.
Η κατεδάφιση παλαιών αρχοντικών, νεοκλασσικών οικοδομημάτων ή και ολόκληρων λαϊκών συνοικιών για να αντικατασταθούν από σύγχρονα κτίρια συχνά αμφίβολης αισθητικής είναι συνηθισμένο φαινόμενο στην Κύπρο. Αν και σ’ αυτό προστεθεί η φυσική φθορά των κτιρίων οι μάρτυρες του αρχιτεκτονικού μας παρελθόντος γίνονται όλο και πιο σπάνιοι.
Τα παλαιά κτίρια χαμηλού ύψους κατασκευασμένα πολλές φορές με απλά υλικά είναι περιορισμένης αποδοτικότητας και γι’ αυτό υπάρχει η τάση να κατεδαφίζονται για να αντικατασταθούν από σύγχρονες οικοδομές που θα αποφέρουν εμπορικό κέρδος.
Η έλλειψη ενός ενιαίου φορέα ο οποίος να έχει την ευθύνη διατήρησης των παραδοσιακών κτηρίων έχει σαν συνέπεια ιδιωτικές ή συλλογικές πρωτοβουλίες να χάνονται σε μακρές και κουραστικές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Αυτή η κατάσταση επιδεινώνεται από την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των κρατικών φορέων.
Ευθύνη όμως φέρουν όχι μόνο το κράτος για την ανεπάρκεια θεσμικής προστασίας, την ελλειπή χρηματική κρατική βοήθεια, τις περίπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες αλλά και οι ιδιώτες που «ξεπουλάνε» αρχιτεκτονικά κοσμήματα στον βωμό του κέρδους.
Πρέπει να γίνει συνείδηση στον καθένα ότι τα παλιά κτήρια είναι τα σημεία αναφοράς μιας συλλογικής μνήμης, οι μάρτυρες μιας μακράς ιστορίας και ότι η προστασία τους και η οργανική σύνδεση τους με τη σύγχρονη ζωή έχει γίνει πλέον ανάγκη επιτακτική.
