Skip to main content
Π. Κωνσταντίνου: «Μια φοράν τζ̆αι έναν τζ̆αιρόν», δέκα κυπριακά παραμύθια

Π. Κωνσταντίνου: «Μια φοράν τζαι έναν τζαιρόν», δέκα κυπριακά παραμύθια


Πνοή σε δύο άψυχα φύλλα χαρτί, με χειρόγραφες σημειώσεις της μητέρας του Ριάνας, η οποία κατέγραψε κυπριακά παραμύθια όπως τα θυμόταν από τους προγόνους της και όπως τα διηγήτο η ίδια στους απογόνους της, έδωσε ο γιος της, Πανίκος Κωνσταντίνου, ο οποίος με την πολύτιμη συνδρομή του καθηγητή Γλωσσολογίας, Γιώργου Γεωργίου, έφτιαξε τη συλλογή παραμυθιών «Μια φοράν τζ̆αι έναν τζ̆αιρόν».

Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) ο Πανίκος Κωνσταντίνου δήλωσε έκπληκτος μαζί και συγκινημένος από τη θετική ανταπόκριση του κοινού προς το βιβλίο ένα μόλις μήνα από την κυκλοφορία του.

«Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι το βιβλίο εμπορικά πάει πολύ καλά και πολλοί γονείς της δικής μου ηλικίας, που έχουν παιδιά στην εφηβεία, αποτείνονται σε εμένα και θέλουν να προμηθευτούν το βιβλίο γιατί αναγνωρίζουν ότι δεν εκδίδονται πλέον τέτοιου είδους βιβλία στα οποία καταγράφεται η λαϊκή μας παράδοση», είπε ο κ. Κωνσταντίνου.

Πρόσθεσε ότι «οι γηραιότεροι, νιώθουν νοσταλγία και το βιβλίο αποτελεί το μέσο τους για να διηγηθούν στους νεότερους πώς ήταν η ζωή τους στην Κύπρο τους χρόνους τους παλιούς, ενώ πολλοί Κύπριοι που έχουν συγγενείς στην Ελλάδα θέλησαν να αγοράσουν το βιβλίο για να κρατήσουν οι ομογενείς ζωντανή την Κύπρο μέσα τους».

Ο κ. Κωνσταντίνου, αθλητικογράφος στο επάγγελμα, αναφέρθηκε με απογοήτευση στη «λογοτεχνική ανεπάρκεια σε συγγράμματα στην κυπριακή διάλεκτο», δηλώνοντας χαρούμενος που ο ίδιος και οι συνεργάτες του έβαλαν το δικό τους λιθαράκι για εμπλουτισμό της κυπριακής βιβλιογραφίας.

Γυρνώντας το ρολόι πίσω, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, η εικόνα που έρχεται στο μυαλό του, τού προκαλεί νοσταλγία και συγκίνηση και έχει χρώματα πολλά και ζωντανά όπως ακριβώς και οι ζωγραφιές της Αλεξάνδρας Χριστοδούλου που είχε την ευθύνη της σελιδοποίησης και εικονογράφησης της έκδοσης.

Όπως είπε στο ΚΥΠΕ ο Πανίκος Κωνσταντίνου, «η μητέρα μου από τον καιρό που εγώ και η αδελφή μου ήμασταν -στα τέλη της δεκαετίας του 1970- περίπου δέκα χρόνων, μάς έλεγε παραμύθια διότι ήταν μια χρονική περίοδος που ακόμη το τηλεοπτικό πεδίο δεν ήταν καθόλου ανεπτυγμένο στην Κύπρο και υπήρχε μόνο η τηλεόραση και το ραδιόφωνο του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου».

Πρόσθεσε ότι «είχαμε χωράφια στην Αρμίνου της Πάφου και πηγαίναμε εκεί τα καλοκαίρια και περνούσαμε το χρόνο μας και για να κοιμηθούμε η μαμά Ριάνα μας έλεγε παραμύθια, ωστόσο, εκείνη την εποχή, δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω ότι τα παραμύθια που μας έλεγε η γιαγιά ήταν η ίδια μας η παράδοση και ότι διασώθηκαν από γενιά σε γενιά και από στόμα σε στόμα».

Όπως είπε ο κ. Κωνσταντίνου, «της μητέρας μου της άρεσε να λέει πάντα ιστορίες γενικά και αυτό που μου έκανε τρομερή εντύπωση ήταν το πολύ καλό μνημονικό της διότι και τα συγκεκριμένα παραμύθια είναι ιστορίες που της έλεγε ο πατέρας της και που στην ουσία είναι η λαϊκή μας παράδοση».

Σημείωσε ότι «δεν είναι παραμύθια τα οποία εμπνεύστηκε η ίδια, είναι παραμύθια τα οποία πέρασαν από γενιά σε γενιά τα οποία συγκράτησε στη μνήμη της και ‘αντάλλασσε’ μαζί με τις συμμαθήτριες και τις φίλες της σχολείο».

Όπου έβρισκε παιδί η κυρία Ριάνα ήθελε να του λέει μια ιστορία και «το μεγάλο της μαράζι», όπως λέει στο ΚΥΠΕ ο γιος της, «ήταν που για πρακτικούς λόγους μόνο σε ένα από τα εγγόνια της μπόρεσε να διηγηθεί τις λαϊκές ιστορίες και παραμύθια που κουβαλά στη μνήμη της εδώ και δεκαετίες».

Το μαράζι της όμως αυτό την ώθησε στο να κάνει κάτι πολύ δημιουργικό, που ήταν η καταγραφή σε δύο φύλλα χαρτιού των κυπριακών παραμυθιών ώστε να διατηρηθούν στο χρόνο.

Σε μια τυχαία στιγμή, η κ. Ριάνα τα δίνει στον γιο της Πανίκο, ο οποίος τα τοποθετεί στη βιβλιοθήκη του όπου και παρέμειναν για ενάμιση χρόνο όταν μετά από παρότρυνση φίλων αποφασίζει να προχωρήσει στην έκδοση των παραμυθιών σε βιβλίο.

Τότε άρχισε η συνεργασία του με τον Καθηγητή Γλωσσολογίας, Γιώργο Β. Γεωργίου, ο οποίος επιμελήθηκε την έκδοση, ενώ τη συγκέντρωση και καταγραφή περιεχομένου έκανε η Ριάνα Ανδρέου Κωνσταντίνου.

Αντίγραφο του βιβλίου έχει σταλεί στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού ώστε να εγκριθεί η συμπερίληψή του σε σχολικές βιβλιοθήκες, ενώ οι δημιουργοί του θα καταθέσουν το βιβλίο ως υποψήφιο για βράβευση στα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας για εκδόσεις του έτους 2018 στην κατηγορία Εικονογράφηση Λογοτεχνικού Βιβλίου για παιδιά και εφήβους.

Η τελευταία ερώτηση προς τον Πανίκο Κωνσταντίνου ήταν για το συναίσθημα της μητέρας του μόλις έπιασε στα χέρια της το βιβλίο με τα παραμύθια της καταγεγραμμένα σε μια τόσο καλαίσθητη έκδοση. Χαμογελώντας μας απαντά: «Ανανεώθηκε κατά δέκα χρόνια…»

Το βιβλίο διατίθεται σε όλα τα κεντρικά βιβλιοπωλεία.

Πηγή: ΚΥΠΕ


Αναζήτηση