Γιατί είναι απαραίτητο να ακολουθούμε κανόνες στην κοινωνία μας
Από τη στιγμή που ο άνθρωπος ανέπτυξε κοινωνίες, θέσπισε κανόνες προκειμένου να διασφαλίσει την ασφάλεια και τα δικαιώματα των πολιτών από τις καταχρήσεις εξουσίας άλλων, αλλά και των ίδιων των κυβερνήσεων σε αρκετές περιπτώσεις. Οι κανόνες αυτοί ισχύουν σε πολλαπλά επίπεδα, τοπικά και πιο γενικά, και κρίνονται απαραίτητοι για την εύρυθμη λειτουργία μιας σωστά δομημένης κοινωνίας.
Γιατί είναι τόσο σημαντικοί οι κανόνες;
Οι κανόνες είναι σημαντικοί καθώς οι οικογένειες και τα μεμονωμένα άτομα που ζουν σε μία κοινωνία είναι θεμιτό να ζουν τις ζωές τους χαρούμενα και με ασφάλεια. Τα συγκεκριμένα θεωρούνται θεμελιώδη δικαιώματα στις σύγχρονες κοινωνίες και απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε και η ίδια η κοινωνία να λειτουργεί δίχως προβλήματα. Έτσι ακριβώς δημιουργείται αρμονία, την οποία απολαμβάνουμε τελικά όλοι.
Πέρα από την κοινωνία, έχουμε δημιουργήσει κανόνες επίσης στα αθλήματα και στα παιχνίδια. Φυσικά, δεν υπάρχει άμεση συσχέτιση με τους κανόνες της κοινωνίας μας, αλλά έχουν και αυτοί μεγάλη σημασία. Στο ποδόσφαιρο για παράδειγμα οι κανόνες έχουν θεσπιστεί πχ. για την ασφάλεια των παικτών και για ένα όμορφο θέαμα, ενώ στο πόκερ οι κανόνες προστατεύουν την ακεραιότητα του παιχνιδιού και το κάνουν ανταγωνιστικό.
Τι θα συνέβαινε χωρίς κανόνες;
Υπάρχουν αρκετά άτομα τα οποία επιλέγουν να μην ακολουθούν τους κανόνες. Ευτυχώς αυτοί δεν είναι πολλοί, γιατί η συγκεκριμένη συμπεριφορά οδηγεί σε αταξία και σε προβληματικές καταστάσεις. Φανταστείτε ο καθένας να έκανε ό,τι ήθελε χωρίς να ελέγχει τα φανάρια κυκλοφορίας στους δρόμους, να υπήρχαν συνεχώς παραβατικές συμπεριφορές, να πέφταμε κάθε τρεις και λίγο θύματα απάτης, να ακούγαμε μουσική στη διαπασών όλη τη νύχτα, να μην υπήρχε καμία προτεραιότητα στις ουρές και τόσα αλλά απλά και πιο σύνθετα ζητήματα. Θα βλέπαμε ένα απόλυτο χάος.
Οι κανόνες οργανώνουν και ορίζουν ουσιαστικά τις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους και την κοινωνία, κάνοντας ξεκάθαρο το τι είναι σωστό και τι είναι αντίστοιχα λάθος. Ορίζουν, επίσης, τι θα συμβεί σε περίπτωση που κάποιος παραβιάσει αυτούς τους κανόνες. Ο σκοπός για τον οποίο σχεδιάστηκαν οι κανόνες αυτοί είναι για να εξασφαλίζουν ασφάλεια, σεβασμό και καλές συνθήκες στην καθημερινότητα όλων μας.
Οι ανεπίσημοι κανόνες
Πέρα από τους επίσημους κανόνες που ορίζονται συνήθως με νομικά κείμενα και συγκεκριμένες διατάξεις σε νόμους και κανονισμούς, υπάρχουν και ανεπίσημοι ή άγραφοι κανόνες. Τέτοιες περιπτώσεις είναι για παράδειγμα το να επιστρέφουμε χρήματα τα οποία έχουμε δανειστεί, να κάνουμε ησυχία στον κινηματογράφο, να ειδοποιούμε κάποιον πριν τον επισκεφτούμε, να αφήνουμε τους επιβάτες στα μέσα μαζικής μεταφοράς να βγουν πριν επιχειρήσουμε να μπούμε εμείς σε αυτά, να προσφέρουμε τη θέση μας σε κάποιον μεγαλύτερο ή σε άτομα που έχουν ανάγκη, να είμαστε συνεπείς στα ραντεβού μας κλπ.
Τα οφέλη των κανόνων στην κοινωνία μας
Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα και οφέλη από αυτή τη διαδικασία. Για παράδειγμα, μέσω των κανόνων διατηρούμε τις ιστορικές αξίες της κοινωνίας μας. Επιπλέον, οι άνθρωποι είναι πιο ευγενικοί και αισθάνονται περισσότερο ασφαλείς. Κακές συνήθειες που μπορούν να βλάψουν τους άλλους, αλλά και τον ίδιο τον εαυτό μας περιορίζονται. Παράλληλα, έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε νέες γνωριμίες και φιλίες και να είμαστε χρήσιμα μέλη μιας κοινωνίας πού σκοπό έχει την περαιτέρω εξέλιξή της προς το καλύτερο. Έτσι κάνουμε τους γονείς μας υπερήφανους, είμαστε αξιόπιστοι στους φίλους μας και δεν αποτελούμε κίνδυνο για τους άγνωστους που ζουν γύρω μας.
Αποτελούν οι κανόνες περιορισμό ή προάσπιση της ελευθερίας μας;
Όλοι αυτοί οι κανόνες θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει πως αποτελούν περιοριστικούς παράγοντες στη ζωή μας. Αυτό είναι αλήθεια σε έναν βαθμό, όμως παράλληλα θα πρέπει να αναφέρουμε πως υπάρχουν επίσης προκειμένου να προασπίζουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες μας. Δυστυχώς, οι ανθρώπινες κοινωνίες δεν είναι αγγελικά πλασμένες και ο ανθρώπινος χαρακτήρας είναι προβληματικός από τη φύση του.
Έστω κι ένα άτομο με παρεκκλίνουσα συμπεριφορά είναι δυνατό να δημιουργήσει χάος σε μία κοινωνία. Γι’ αυτό ακριβώς χρειαζόμαστε τους κανόνες. Μας εξασφαλίζουν ασφαλή και χαρούμενη ζωή, χωρίς να χρειάζεται να ανησυχούμε για τα άτομα που αγαπάμε, αλλά και για τον ίδιο τον εαυτό μας. Οι κανόνες της κοινωνίας μας κάνουν από πολύ νωρίς να αποκτούμε αυτοσεβασμό και να μπορούμε να σεβόμαστε αντίστοιχα τους άλλους. Η ελευθερία του ενός σταματάει εκεί που αρχίζουν να θίγονται τα όρια της ελευθερίας κάποιου άλλου.
